Τα αποτελέσματα από την αποχή διαρκείας στους αθλητές -τριες και η ανάγκη νέας προετοιμασίας τους

Σε περίοδο αποπροπόνησης βρίσκονται οι αθλητές και οι αθλήτριες, όχι μόνο του χάντμπολ, αλλά όλων των αθλημάτων, στην Ελλάδα. Ο προπονητής του γυναικείου τμήματος της Πυλαίας, Βασίλης Σκανδάλης, ανέλυσε, για λογαριασμό του greekhandball.com, τα αποτελέσματα από την αποχή διαρκείας για τους αθλητές και για τις αθλήτριες, και τόνισε πως θα πρέπει να μπουν, εφόσον επανεκκινήσουν τα Πρωταθλήματα, σε κατάσταση σχεδόν όμοια μ' εκείνη της βασικής προετοιμασίας, πριν από την έναρξη κάθε σεζόν, διότι διαφορετικά ελλοχεύει ο κίνδυνος τραυματισμών.  
Αναλυτικά: «Το διάστημα αυτό, οι περισσότεροι αθλητές και αθλήτριες, χωρίς να το θέλουν, έχουν μπει σε μία περίοδο παύσης της κανονικής προπονητικής δραστηριότητας. Πιο επιστημονικά θα λέγαμε ότι είναι σε φάση, είτε αποπροπόνησης, είτε υποπροπόνησης (detraining). Επειδή,  έχει ήδη ξεκινήσει η κουβέντα για την επόμενη ημέρα των Πρωταθλημάτων και στο άθλημά μας, καλό είναι οι επαΐοντες να λάβουν σοβαρά υπ’ όψη ότι, μετά από τόσο μακρά αποχή, ακόμη και οι πιο καλά προπονημένοι αθλητές – τριες, πρέπει να θεωρηθούν σε μεγάλο βαθμό, ως απροπόνητοι. Θεωρητικά οι αθλητές και οι αθλήτριες, που θα κληθούν ν’ αγωνιστούν, θα πρέπει να μπουν σε μία κατάσταση περίπου όμοια με την βασική προετοιμασία, όπως δηλαδή σε κάθε ξεκίνημα μιας νέας αγωνιστικής περιόδου. Άρα, ανάλογος πρέπει να είναι και ο χρόνος, που θα δοθεί στις ομάδες, για να προετοιμαστούν. Αλλιώς, ο κίνδυνος για τραυματισμούς, από ήπιους έως και πολύ σοβαρούς, ελλοχεύει ιδίως, σε παιχνίδια, που κρίνουν κάποιο τίτλο.
Κατά την άποψή μου, έχει μεγάλη σημασία και πρέπει να γνωρίζουμε τι αποτελέσματα έχει η αποπροπόνηση – υποπροπόνηση, στους αθλητές και στις αθλήτριες και στη συνέχεια να αποφασίσουμε πόσο χρόνο χρειάζονται οι ομάδες, να επανέλθουν σε κάποιο επίπεδο αγωνιστικής ετοιμότητας.
Συνοπτικά, ανάμεσα στις πολλές αλλαγές, που συμβαίνουν στο σώμα ενός αθλητή ή μιας αθλήτριας, κατά την αποπροπόνηση, αναφέρονται τα πιο σημαντικά:
• Έχουμε μείωση της Μέγιστης Πρόληψης Οξυγόνου (VO2max), μείωση του όγκου στα μιτοχόνδρια όπως και στα οξειδωτικά ένζυμα και τριχοειδή αγγεία,  σε διάστημα 10-15 ημερών, γεγονότα που επηρεάζουν δυσμενώς την αερόβια αντοχή.
• Ακόμη έχουμε αύξηση στην καύση υδρογονανθράκων, σε σχέση με την καύση του λίπους (αναπνευστικό πηλίκο).
• Αύξηση του λιπώδους ιστού, το οποίο σε μόλις τέσσερεις εβδομάδες αθλητικής απραξίας μπορεί να ξεπεράσει το 1,8-3,4%.
• Γενικά, θα λέγαμε ότι υπάρχει μία μείωση της αερόβιας ικανότητας των αθλητών – τριών έως 7-10%  στις τρεις πρώτες εβδομάδες και μπορεί να φθάσει το 18-25% μέχρι την πέμπτη εβδομάδα αποχής. Όμως, το ίδιο δεν συμβαίνει με την αναερόβια αντοχή, η οποία φαίνεται ότι διατηρείται περισσότερο, αν και επηρεάζεται σημαντικά από τη μείωση του μυϊκού γλυκογόνου.
• Στη βιβλιογραφία αναφέρεται ότι στα ταχυδυναμικά αθλήματα, όταν οι μύες δεν δέχονται τα κατάλληλα ερεθίσματα σε ό, τι αφορά στην δύναμη και στην ισχύ, μειώνεται η ικανότητα ενεργοποίησης και ταχείας διέγερσης των μυϊκών ινών. Αυτό οδηγεί στην μείωση της απόδοσης, που μπορεί να φθάσει ακόμη και το 22% σε τρεις εβδομάδες αποχής. Έτσι, μπορεί να έχουμε μείωση στο  κατακόρυφο άλμα (μυϊκή ισχύς) κατά 5,3% και στην ισομετρική δύναμη των κάτω άκρων έως 5,5%.
• Έχουμε μείωση της  μέγιστης δύναμης, όπως και εμφάνιση μυϊκής ατροφίας ακόμη από τις δύο πρώτες εβδομάδες, ως αποτέλεσμα της μείωσης της ταχύτητας της πρωτεϊνοσύνθεσης και της μείωσης  του γλυκογόνου στους μύες που συντελείται μετά από λίγες ημέρες αποχής.
• Ακόμη η δύναμη εφελκυσμού στους τένοντες μειώνεται ως αποτέλεσμα της απώλειας κολλαγόνου. Επίσης, και στους συνδέσμους παρατηρείται παρόμοια απώλεια κολλαγόνου.
• Τέλος, η ευλυγισία μπορεί να μειωθεί από 7% έως 30%, μετά από τέσσερεις εβδομάδες αποχής από την προπόνηση.
Αυτά λοιπόν, είναι κάποια από τα προβλήματα, που θα κληθούν να αντιμετωπίσουν οι προπονητές και οι παίκτες – τριες, με την επιστροφή στις προπονήσεις, εάν κι εφόσον αυτές ξεκινήσουν πάλι. Βέβαια, κάθε αθλητής και αθλήτρια είναι διαφορετικός και η παύση έχει διαφορετική επίδραση στον καθένα, όμως ο γενικός κανόνας υπαγορεύει ότι, η επιστροφή θα πρέπει να γίνει με μεγάλη προσοχή και δίνοντας τον  κατάλληλο χρόνο για επανένταξη. Τέλος, η βιολογική ηλικία, η προπονητική ηλικία, το φύλο, αλλά και τυχόν προηγούμενοι τραυματισμοί θα παίξουν επίσης καθοριστικό ρόλο».

ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ

Andersen, L. L., Andersen, J. L., Magnusson, S. P., Suetta, C., Madsen, J. L., Christensen, L. R., & Aagaard, P. (2005). Changes in the human muscle force-velocity relationship in response to resistance training and subsequent detraining. Journal of Applied Physiology, 99(1), 87-94.

Βαβέτσης, Γ. (2020).Επαγγελματίεςαθλητές vs SARS – CoV – 2,Basketa.gr.Ανάκτησηαπό:http//?fbclid=IwAR0dO7yYiYfQXrcgRizheSp5rd7mIHG-vxqFlIzW_HolXh7wOUJcb7n5TpM

Bompa, T., and Buzzichelli, C. (2015). Periodization training for sports.3rd ed. Champaign, IL. Human Kinetics.

Kandarian, S. C., & Jackman, R. W. (2006). Intracellular signaling during skeletal muscle atrophy. Muscle & Nerve: Official Journal of the American Association of Electrodiagnostic Medicine, 33(2), 155-165.

Kannus, P., Alosa, D., Cook, L., Johnson, R. J., Renström, P., Pope, M., ... & Kaplan, M. (1992). Effect of one-legged exercise on the strength, power and endurance of the contralateral leg. European journal of applied physiology and occupational physiology, 64(2), 117-126.

Wilmore, J., and Costill, D. (2004). Physiology of sport and exercise. 3rd ed. Champaign, IL. Human Kinetics.