Ανάπτυξη: Από την άμυνα μαν του μαν σε άμυνα χώρου

Του Klaus Feldmann, Handball Training Junior, 1/12/2012  
Μετάφραση: Θανάσης Καρακεχαγιάς
Επιμέλεια:    Ηλίας Ζαπαρτίδης

Στερεά, υγρά και αέρια, αυτά είναι τα τρία βασικά χημικά στοιχεία. Η μετάβαση από το ένα στοιχείο στο άλλο, γίνεται με συναρπαστικό τρόπο. Και στο handball επίσης, παρουσιάζονται κάποιες μεταβατικές φάσεις, όπως για παράδειγμα, όταν η επίθεση αλλάζει σύστημα και από 3-3 μετατρέπεται σε 2:4, με σκοπό να προκαλέσει προβλήματα στην αμυντική λειτουργία.

Ο γερμανικός αναπτυξιακός σχεδιασμός, προτείνει οι αρχάριοι να παίζουν σε μεγάλους χώρους σε καταστάσεις ισαριθμίας. Για τον λόγο αυτό, στην κατηγορία Ε (9-10 ετών) προτείνει το σύστημα  μαν του μαν που να ξεκινά από την κεντρική γραμμή του γηπέδου. Παρά τους μεγάλους χώρους στους οποίους πρέπει να κινούνται οι αμυντικοί παίκτες, κατά κανόνα η άμυνα μπορεί και εξουδετερώνει τις επιθετικές προσπάθειες, επειδή οι επιθετικοί δεν είναι ακόμη ούτε τεχνικά έτοιμοι αλλά και ούτε έχουν αναπτύξει αρκετά την παικτική τους ικανότητα ώστε να εκμεταλλευτούν τους διαθέσιμους μεγάλους χώρους. Αυτή η "ισορροπία" μεταξύ άμυνας και επίθεσης, είναι πολύ σημαντική για τη διεξαγωγή μιας εντατικής εκπαιδευτικής διαδικασίας. Τα δύο μέρη (επιθετικοί και αμυντικοί) πρέπει να έχουν ρεαλιστικές πιθανότητες επιτυχίας. Οι χώροι πρέπει να είναι ελκυστικοί για τον επιθετικό, για να μπορεί να παίξει 1 εναντίον 1 με και χωρίς μπάλα. Οι μεγάλοι χώροι επίσης βοηθούν τους αμυντικούς για να πετύχουν τον στόχο τους, που είναι να ανακτήσουν / κλέψουν την μπάλα.

Όμως, η εμπειρία έδειξε ότι άμεση μεταφορά από το μαν του μαν σε άμυνα ζώνης (1:5), συνήθως δεν γίνεται με επιτυχία καθώς οι παίκτες υπερφορτώνονται. Για τον λόγο αυτό σχεδίασαν ένα ενδιάμεσο μεταβατικό στάδιο: το μαν του μαν πίσω από την κεντρική γραμμή. Εδώ οι αθλητές μπορούν να εξασκήσουν σημαντικά τεχνικοτακτικά στοιχεία όπως καλύψεις χώρου και βοήθειες, που είναι απαραίτητα και παίζουν σημαντικό ρόλο και στην άμυνα ζώνης. 

1ο ΒΗΜΑ

Μαν του μαν σε όλο το γήπεδο

1. Μετά την απώλεια της μπάλας κάθε παίκτης ψάχνει τον προσωπικό του   αντίπαλο.

2. Κάθε αμυντικός καλύπτει τον παίκτη του ανεξάρτητα από την θέση της μπάλας.

3. Θα πρέπει να υπάρχει μια διαρκής οργάνωση της άμυνας και της επίθεσης.

Πλεονεκτήματα

1. Η απλή οργανωτική δομή της άμυνας, είναι προσαρμοσμένη στο επίπεδο απόδοσης των παικτών σε αυτήν την ηλικία.

2. Απόκτηση κινητικών και διδακτικών εμπειριών σε μεγάλους χώρους.

3. Ο κεντρικός στόχος είναι η απόκτηση της μπάλας

4. Επιδιώκουμε τη γρήγορη μεταφορά από την επίθεση στην άμυνα.

5. Εφαρμόζουμε μικρές παραλλαγές του μαν του μαν στην ηλικιακή κατηγορία Ε

2ο ΒΗΜΑ

Μαν του μαν στην κεντρική γραμμή του γηπέδου

1. Μετά την απώλεια της μπάλας, όλοι οι αμυντικοί γυρίζουν πίσω από την κεντρική γραμμή του γηπέδου.

2. Πίσω από την κεντρική γραμμή γίνεται η οργάνωση της άμυνας σε σχέση με τον προσωπικό μας αντί[παλο.

3. Παραλλαγή με Libero: Ένας αμυντικός στέκεται πίσω από τους συμπαίκτες του και είναι υπεύθυνος για τους επιθετικούς που κόβουν μέσα (βλέπε εικόνα).

4. Ο Libero αναλαμβάνει επίσης τον επιθετικό που κινείτε κοντά στην ζώνη των 6-9 μ.

Στόχοι

1. Η άμυνα στην κεντρική γραμμή του γηπέδου, αποτελεί μια καλή διδακτική βοήθεια για τους αμυντικούς σε ότι αφορά τις οπτικές απαιτήσεις και στοχεύει στην καλύτερη οργάνωση της σχέσης αμυντικού — επιθετικού.

2. Το παιχνίδι 1 εναντίον 1 με και χωρίς μπάλα, τώρα παίζεται σε ένα μικρότερο βάθος χώρου.

3ο ΒΗΜΑ

Μαν του μαν έξω από την ζώνη των 9 μέτρων

Τρόπος παιχνιδιού:

1. Η οργάνωση της άμυνας γίνεται έξω από τα 9 μ. της δικής τους περιοχής τέρματος.

2. Οι αμυντικοί που καλύπτουν παίκτες χωρίς μπάλα πρέπει να “οπισθοχωρούν” πάντα στο ύψος της μπάλας. Από αυτή τη θέση μπορούν να καλύπτουν και να βοηθούν.

3. Σημαντικό:  Κανένας αμυντικός δεν πρέπει να αμύνεται μπροστά από το ύψος που βρίσκεται η μπάλα.

Στόχοι

1. Μείωση των χώρων σε πλάτος και σε βάθος.

2. Εξάσκηση αμυντικών συνεργασιών (βοήθειες, αλλαγή / παραλαβή).

3. Να γίνει μια μεθοδική μετάβαση στην άμυνας ζώνης 1:5.

4ο ΒΗΜΑ

Άμυνα ζώνης 1:5 

Τρόπος παιχνιδιού

1. Κανένας αμυντικός δεν είναι πια υπεύθυνος για έναν επιθετικό, αλλά για μια περιοχή / τομέα (βλέπε εικόνα ).

2. Οι αμυντικοί είναι υπεύθυνοι για τον επιθετικό που βρίσκεται στον τομέα τους.

3. Η μετακίνηση του επιθετικού από τον τομέα τους σε έναν άλλο, πρέπει, όποτε είναι δυνατόν, να γίνεται με παράδοση.

Στόχοι

1. Σε κάθε αμυντικό τομέα, όπως στις ακραίες και ενδιάμεσες αμυντικές θέσεις καθώς και στην θέση του μπροστινού κεντρικού αμυντικού, θα πρέπει η αμυντική κάλυψη να είναι ενεργητική και προωθημένη. 

2. Οι αμυντικές συνεργασίες εξασκούνται μεθοδικά παρόλο τους μεγάλους χώρους που πρέπει να καλυφθούν.

Βασικοί κανόνες του μαν του μαν μπροστά από την γραμμή των 9 μ.

1. Οι αμυντικοί θα πρέπει να αμύνονται, το πολύ, μέχρι το ύψος της γραμμής των αλλαγών, στο δικό τους μισό γήπεδο και να οργανώνονται σε σχέση με τον προσωπικό τους αντίπαλο.

2. Οι αμυντικοί θα πρέπει να βρίσκονται πάντα ανάμεσα στο τέρμα τους και τον προσωπικό τους αντίπαλο

3. Οι αμυντικοί θα πρέπει να παρατηρούν ταυτόχρονα την μπάλα και τον προσωπικό τους αντίπαλο.

4. Οι διπλανοί αμυντικοί θα πρέπει να βοηθούν σε προσπάθειες επιθετικών να διεισδύσουν με μπάλα

5. Κανένας αμυντικός δεν πρέπει να αμύνεται μπροστά από το ύψος που βρίσκεται η μπάλα. Σε προσπάθειες 1 εναντίον 1 χωρίς μπάλα, ο αμυντικός θα πρέπει να οπισθοχωρεί και να βρίσκεται στο ύψος της μπάλας (αυτή η θέση διευκολύνει την οπτική επαφή με την μπάλα και τον προσωπικό μας αντίπαλο)  και  - πάνω σε αυτό βασίζεται – με αυτόν τον τρόπο δημιουργούμε δυνατότητες βοήθειας.

6. Σε περιπτώσεις κοψίματος ενός επιθετικού (σε κινούμενο επιθετικό που κινείτε προς τα μέσα, σε προσπάθειες 1 εναντίον 1 χωρίς μπάλα σε βάθος, και σε αλλαγές θέσεων σε βάθος) θα πρέπει ο επιθετικός να συνοδεύεται απο αμυντικό.

7. Σε περιπτώσεις αλλαγής θέσεων σε πλάτος, θα πρέπει να γίνεται αλλαγή / παραλλαβή (όταν δεν υπάρχει δυσαρμονία στις προσπάθειες 1 εναντίον 1: π.χ. ένας γρήγορος / ψηλός επιθετικός εναντίον ενός  αργού / μικροκαμωμένου επιθετικού).

Στην κατηγορία D (11-12 ετών), η  “ισορροπία” άμυνας - επίθεσης, απειλείτε προς όφελος της επίθεσης, γιατί οι παίκτες έχουν βελτιώσει αρκετά τις τεχνικές τους ικανότητες καθώς και την παικτική τους ικανότητα, και ως εκ τούτου είναι σε θέση να εκμεταλλεύονται με επιτυχία μεγάλους χώρους που υπάρχουν στο μαν του μαν.  Σε αυτήν την ηλικιακή φάση, θα πρέπει να επαναπροσδιορίσουμε την “ισορροπία” άμυνας-επίθεσης, μικραίνοντας τους χώρους κάλυψης για τους αμυντικούς και ολοκληρώνοντας την μετάβαση από τον μαν του μαν στην άμυνα χώρου. 

Ως εκ τούτου στην άμυνα ζώνης, η εξάσκηση τεχνικών δεξιοτήτων (έξοδος-επιστροφή και κάλυψη), με σκοπό τις  βοήθειες και καλύψεις, κερδίζουν όλο και περισσότερη σημασία στην προπόνηση. Σε αυτό το σημείο μπορούμε να κάνουμε την παρακάτω παρομοίωση: το μαν του μαν παρομοιάζεται με την αέρια κατάσταση – υψηλή κινητική ενέργεια, μικρή πυκνότητα και μικρή οργάνωση των σωματιδίων. Η άμυνα ζώνης παρομοιάζετε με την στερεά κατάσταση: τα σωματίδια βρίσκονται μόνο εν μέρη σε κίνηση, έχουν μια κανονική διάταξη και επομένως μια ισχυρή συνοχή.

Στο επόμενο: Προπονητικοί στόχοι και μορφές παιχνιδιών για το μαν του μαν έξω απο τα 9 μέτρα.